به گزارش گلستان ما، موسی فقیه حقانی، معاون پژوهشی موسسه مطالعات تاریخ ایران در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع رسانی راه دانا درباره پروژه کشف حجاب و فرمان رضاخان در سال 1314 گفت: پروژه کشف حجاب چیزی بود که غرب در ایران و کشورهای اسلامی به دنبال اجرای آن بود. حجاب نماد جامعه اسلامی است. برای همین شما می بینید در کشورهای غربی طرح های مقابله با حجاب را خیلی جدی دنبال می کنند. چون این حجاب برداشته بشود خیلی فرقی بین جامعه اسلامی و غیراسلامی مشخص نیست.

وی درباره نقش جریان روشنفکری در به ثمر رسیدن فکر رضاشاه اظهارکرد: از سوی دیگر جریان روشنفکری در نظام فکری که مدرنیه ارائه می دهد زندگی میکند. این نظام فکری خیلی از این محدوده ها را نمی پذیرد و اینها مجبور هستند مبلغ برداشته شدن حجاب و بسیاری از محدوده هایی باشند که ادیان برای انسان قائل می شوند.

این استاد دانشگاه به نقش انگلیس ها در توطئه کشف حجاب و تغییر لباس در ایران اشاره کرد و گفت: در کتاب تاریخ زندگانی من نوشته عبدالله مستوفی آنجا اشاره می شود به ملاقات نماینده دوره چهارم مجلس خراسان با کنسول انگلیس. خب اینها با هم رفاقت داشتند. بعد از کودتا از وی می پرسد که برای چه شما در ایران کودتا کردید و دنبال چه بودید؟  آنجا کنسول یک سری اهداف را بر میشمرد از جمله اینکه ما می خواهیم نفت ایران ببریم، در ایران نفوذ داشته باشیم و دو مورد را اشاره می کند که خیلی جالب است. یک اینکه ما می خواهیم بساط حجاب را در ایران جمع بکنیم و دوم اینکه بساط عزاداری را. دو رویکردی که به صورت جدی توسط رضاشاه در دوره حکومتش دنبال می شود.

حقانی توطئه کشف حجاب را یک فرایند چندساله دانست و بیان کرد: 17 دی 1314 دستور منع حجاب بطور رسمی اعلام شد اما پروژه کشف حجاب از سال ها قبل کلید خورده بود. هرچند ابتدا مسئله تغییر کلاه پهلوی به کلاه شاپو مطرح شد. پروژه کشف حجاب یک مجموعه ای از اقدامات بوده است. خب بطور مثال دستورالعمل پذیرایی از مهمان در این دوره ابلاغ می شود. خانه های ایرانی در آن زمان بیرونی و اندرونی داشته و اصلا مهمان زن صاحبخانه را نمی دیده است اما حالا در این دستورالعمل می بینید از زن می خواهند که صورتش را از مهمان نپوشاند. با روی گشاده از مهمان پذیرایی کند. در موقع نشستن طوری بنشیند که مقابل مهمان باشد و ..

وی درباره اعتراضات روحانیت به اقدامات رضاشاه گفت: خب برای اینکه به نحوه واکنش روحانیت و حوزه های علمیه به این قانون بپردازیم باید با فضای آن دوره حوزه ها و روحانیت آشنا بشویم. حوزه علمیه قم تحت زعامت شیخ عبدالکریم حائری با حدود 800 طلبه آنقدر مشکل داشته و تحت فشار بود از طرف رضاخان که نمی توانست واکنش مناسبی نشان بدهد. شما می بینید در همان دوران رضاشاه با چکمه وارد حرم حضرت معضومه (س) می شود و شیخ بافقی به باد کتک می گیرد. بعد هم می گوید حوزه را سر آخوندها خراب می کند. البته در گوشه و کننار در تبریز در قوچان و جاهای دیگر به طور جسته گریخته اعتراضاتی می شود.

معاون پژوهشی موسسه مطالعات تاریخ ایران به جدیت دولت در اجرای قانون منع حجاب اشاره کرد و گفت: اینکه بخشنامه می شود به پاسبان ها که از زنهایی که مکشفه هستند در مقابل ایذاء مردم حمایت و پشتیانی شود نشان می دهد که اعتراضاتی به این تغییر بوده است. مثلا در قیام آقا نورالله که برای قانون وظیفه اجباری بود مرحوم مدرس از تبعید نامه میدهد که فقط به این موضوع اکتفاء نکند و برای اینکه قیام نتیجه بدهد به موضوعات دیگری مانند حجاب و تغییر لباس هم بپردازد.

حقانی درباره نقش و جایگاه فرقه ضاله بهائیت در اجرایی شدن پروژه انگلیس ها اظهارکرد: بهائی ها سیاست کشف حجاب رضاخان را که نشانه مخالفت و ضدیت وى با یکى از اصول مسلم و حساس شریعت اسلام منطبق با قانون و منطق خود مى‏دانستند. اولین اقدامات قره العین برای رها ساختن حجاب، از حضور بدون پوشش و آزادانه در جمع مریدان رهبر بابیگری آغاز گردید. نقشه های استعمارگران برای مبارزه با حجاب و اسلام ستیزی در ایران بدین طریق با اقدامات مزدورانه سران بابیت شروع و در نهایت بعد از آن با ابعادی وسعیتر توسط بهائیت در ایران ادامه یافت. در واقع بهائیان در ایران اولین فرقه ای بودند که زمزمه های کشف حجاب و اختلاط بی مانع زنان و مردان بیگانه را تحت عنوان حریت نساء مطرح ساختند. در دوران مشروطه فرمانی از عبدالبهاء صادر شد که زنان بهائی را از به کار بردن حجاب باز می داشت و آنچه توسط رضا شاه به زور اجرا شد بدون سابقه نبوده است؛ زیرا بهائیان در عصر مشروطه اولین گامهای آن را برداشته بودند.

وی بهائی ها را پیشگام در ترویج بی حجابی و بی بندوباری در دولت رضاشاه دانست و گفت: صدیقه دولت آبادی خواهر یحیی دولت آبادی از فرقه ازلی بابیها بود ظاهراً نخستین زنی بود که سالها قبل از فاجعه کشف حجاب چادر از سر برداشت و پس از انجام مراسمی خاص در برابر دوربین عکاسان و خبرنگاران خارجی بدون حجاب عازم اروپای غربی و امریکا شد.

این مورخ معاصر به نقش فرخ پارسای در تسهیل اقدامات منع حجاب پس از فرمان رضاخان بیان کرد: در سال ۱۳۱۴ زمانی که رضاخان تصمیم خود را برای کشف حجاب عملی کرد و با زور و سر نیزه و قدرت نیروهای قزاق و پاسبان‌های نظمیه چادر از سر زنان برداشت، اداره فرهنگ جبهه فرهنگی، این کار را به عهده فرخ دین پارسایی از بهائیان معروف گذاشت تا پیرامون مزایا و محسنات بی‌حجابی تبلیغ کنند؛ به همین سبب با حمایت مستقیم بهائیان، مجله ویژه زنان به نام "جهان زنان" که مدتی بود به دلایل نامعلومی ‌منتشر نمی‌شد، مجدداً انتشار یافت. ضمناً روز هفدهم دی روز کشف حجاب روز جهانی جوانان بهایی است.

حقانی پروژه دختران انقلاب را هم در راستای همان جریان فرهنگی غرب دانست و گفت: در پروژه دختران خیابان انقلاب که دشمن به شدت دنبال این بود که آن را به نماد جریان اعتراضی اجتماعی علیه نظام اسلامی تبدیل کند که موفق نشد. در این ماجرا بازهم نقش بهائیت پررنگ است. چندنفر از دخترانی که در این پروژه بازداشت شدند به بهائیت تمایلات شدید داشته اند.

انتهای پیام/